Razni izvođači – “Novosadska rok kultura Novi Talas 1981-82”

    
Share Button

(SKC Novi Sad) 2024.
CD/LP
New wave – SERBIA

Tokom maja meseca ove 2024-e godine, pojavilo se izuzetno značajno ostvarenje, realizovano i objavljeno u izdanju novosadskog “SKC” -a, koji dopunjuje priču   i sliku o novom talasu koji se dešavao na ovdašnjim prostorima, i nekadašnjoj zajedničkoj zemlji. Naravno, u centru pažnje je Novi Sad, i jedan veliki deo priče koji je nedostajao, koji bio preko potreban, kako bi svi zajedno koji su duboko u ovoj temi, pokretu, procesu, sceni koja se odvijala početkom 80-tih godina prošlog veka bili uključeni. Takođe, ovo je i važan diskografski utisnut dokument, koji se bavi novosadskom, ali i generalno ovdašnjom scenom pomenutog perioda, sa obiljem informacija i pojašnjenja, dokumentovanih snimcima i fotografijama, te pojašnjenjima aktera, kao i stavovima relevantnih ličnosti, koji su nas podsetili i informisali o jednom prošlom periodu i upotpunili nam znanja, kako je to sve izgledalo tada. Da ponovim,ovo je važan, važan, izuzetno značajan dokument vremena i dokument koji dopunjuje, koliko je to moguće kristališe sliku o novosadskoj novotalasnoj sceni, i obogaćuje nas informacijama i znanjem, kojeg sem lokalnih/gradskih aktera, malo ko drugi je znao u da kažem u realističnoj formi. Da dopunim, manjak informacija smo imali mi u Beogradu, ljudi iz posla i publika, kao i ostali prisutni akteri scene iz ostatka nekada zajedničke nam domovine.

 

 

Za ovo izdanje koje se prvo pojavilo u formatu CD-a, a kasnije i kao LP sa dopunjenim bookletom i proširenim dodatkom tekstualnih informacija zaslužni su mnogi akteri ovog grada, da krenem redom : izdavač/direktor Obrad Škrbić, urednik izdanja Igor Todorović, saradnici : Jelena Zdjelarević i Minja Dunđerski. Transfer i mastering snimaka radio je neizostavni Filip Vlatković, dizajn Ivana Đurđević i fotografiju naslovnice Zoran Veselinović. Nemerljiv uticaj imao je i Srđan Nikolić muzički urednik u “RTV Vojvodina”, čiji su tekstualni pristupi i važan deo informacija, stavova i istorijskih osvrta ovde prisutni, dodao bih i  ulogu našeg književnog barda Vladimira Kopicla i njegove poglede/osvrte na ondašnje vreme i kulturološku situaciju, kao i same aktere koji su delovali u Novom Sadu.
Na kompilaciji su prisutni sledeći sastavi sa svojim snimcima, sačuvanih iz fonoteke “Radio Novog Sada” : Luna, Kontraritam, Obojeni Program, Boye, Čista Proza, Grad ( ovaj sastav ne treba “mešati” sa poznatijim riječkim, koji je nastao nešto kasnije ), Foto Model. Sa članovima sastava su urađeni razgovori ili osvrti na njihovo delovanje. U jako da ponovim još jednom, obilnom i informativnom bookletu izdanja, dobijamo puno informacija i jasniju sliku kako je to izgledalo iz više uglova. Vrlo je intersantno da ovi novosadski sastavi, koji su vremenski delovali u istom periodu kad i beogradski i zagrebački, a beogradski i zagrebačke ističem nekako zajedno jer njihova kulturološka povezanost, činili su da ondašnji novi talas u najvećem, ne baš u sveobuhvatnom, ali najvećem obimu dobije izgled kakav je imao tada i kakvog je publika onog vremena zapamtila, su deluje iz ovog ugla, ali i ondašnjeg nekako bili “udaljeni” od pomenutih Beograda i Zagreba, ovde ne mislim na od ranije etablirane Pekinšku Patku i Labaratoriju braće Vranešević. U prevodu, za njih se  se možda sem u slučaju sastava Grad znalo, ali u manjoj meri i  uglavnom sa nedovoljno jasnim informacijama o čemu se u muzičkom i izražajnom smislu kod njih i u vezi njihovog autorskog koncepta i razmišljanja, radi. Luna je tu bila na određeni način prihvaćena i cenjena, za delovanje Obojenog Programa postojao je respekt, ali njihova aktivnost je bila drugačije izražena, imali su i pauzu od nekoliko godina, da bi u drugoj fazi karijere, zapravo krenula njihova veća popularnost, priznatost i aktivnije delovanje. Foto Model su obećavali, nažalost tada nisu uspeli da svoje kvalitetne elemente prisutne u muzici na adekvatan način ispolje i da što je još važnije istraju. Ža ženski sastav Boye, važi otprilike isto što i za Obojeni Program. Čista Proza su svoj prvi i jedini album snimili kasnije, i to je bilo 1983-e godine. Različito su zvučali i različit idejni pristup su imali tada, a drugačiji na početku karijere, što se da čuti i preko ovde ponuđena 3 njihova snimka. Meni lično najviše je nekako žao propuštene šanse satava Kontraritam, jednog od lidera Srete Kovačevića, koji je nakon napuštanja Pekinške Patke, nastavio u ovoj grupi. Svirali su ska, i to kakav, sa jedne strane pod jakim uticajem “Two Tone” bendova, kao što su : Selecter, The Specials, Madness, The Beat, a sa druge strane, sobom su nosili jednu šarmatnu i tekstualno iskrenu novosadsku emociju, naravno nikako ne patetičnu, dok su njihovi nastupi bili ubedljivi i nezaboravni. Oni su najviše od svih sastava i aktera sa ove kompilacije bili prisutni u Beogradu, i u jednom kratkom periodu dosta su činili da se za njih sazna u što većoj meri. Njima je “Jugoton” 1982-e godine objavio istoimeni album, a to je bio odličan LP sa sjajnim pesmama, ali grupa je već prestala da razmišlja o daljoj karijeri.
Dakle, imamo dopunu jedne do sada za većinu nas manje poznate istorije novosadskog novog talasa, koja je dostupna na maksimalno relevantan način, uz LP i CD izdanje i jako važan prisutni booklet, koji upotpunjuje priču dajući joj dodatni pastiche, formu i zaokruženi oblik. Veliko priznanje zaslužuju svi koji su učestvovali u ovom, nimalo lako realizujućem projektu. Domaća diskografija je dopunjena jednim izuetno, izuzetno važnim i značajnim ostvarenjem.

 

skcns.org/sr_cyr